Đục thủy tinh thể hay còn gọi dân gian là “cườm” – nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực ở người lớn tuổi. Trong đó, cườm khô là thể thường gặp, tiến triển âm thầm và dễ bị bỏ qua trong giai đoạn đầu. Nhiều người bệnh vẫn nghĩ rằng chỉ khi “cườm chín” mới cần mổ. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ mổ cườm bằng laser, quan điểm này đang dần thay đổi. Vậy mổ cườm khô bằng laser có nên thực hiện sớm? Lợi ích ra sao? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ.
Cườm khô là gì? Có cần mổ khi chưa “chín”?
Cườm khô (đục thủy tinh thể nhân cứng từ từ) là tình trạng thủy tinh thể trong mắt bị mất dần độ trong suốt, khiến ánh sáng không truyền đến võng mạc một cách trọn vẹn. Đây là dạng tiến triển chậm, thường gặp ở người trên 50 tuổi và có thể diễn ra âm thầm trong nhiều năm trước khi thị lực suy giảm đáng kể, thậm chí mù lòa nếu không điều trị.
Dấu hiệu nhận biết sớm
Người bệnh có thể nhận thấy mắt mờ nhẹ vào ban đêm hoặc cảm giác chói lòa khi ra ngoài nắng. Một số trường hợp vẫn thấy bình thường trong điều kiện ánh sáng yếu nhưng khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh lại thấy hình ảnh nhòe, lóa sáng. Ngoài ra, có người còn thấy hiện tượng nhìn một hình thành hai hình hoặc thường xuyên phải đổi kính nhưng không cải thiện thị lực rõ rệt. Khi soi đèn vào đồng tử thấy “bóng đỏ” mờ nhạt hoặc không còn trong như bình thường.
Có nên đợi “cườm chín” mới mổ?
Một trong những quan niệm sai lầm phổ biến là chỉ nên mổ khi cườm khi đã “chín”. Đây là thói quen hình thành từ trước, khi công nghệ mổ còn hạn chế, thủy tinh thể cần cứng mới dễ thao tác bằng tay. Việc chờ đến khi cườm cứng hẳn mới mổ lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ hơn lợi ích. Khi để lâu, bệnh có thể làm tăng áp lực nội nhãn, gây tổn thương các cấu trúc khác trong mắt.
Mặt khác, Bác sĩ phải dùng mức năng lượng siêu âm cao hơn và lâu hơn để phá vỡ nhân thủy tinh thể đục, dẫn đến gây tổn hại nội mô giác mạc, kéo dài thời gian hồi phục và giảm hiệu quả thị lực sau mổ.
Tầm quan trọng của can thiệp đúng thời điểm
Trong điều trị đục thủy tinh thể, thời điểm can thiệp đóng vai trò then chốt. Không phải cứ phát hiện cườm là mổ ngay, nhưng cũng không nên đợi đến khi thị lực giảm nghiêm trọng mới xử lý. Đúng thời điểm là khi căn bệnh bắt đầu ảnh hưởng rõ đến chất lượng cuộc sống, gây khó khăn cho sinh hoạt nhưng thủy tinh thể vẫn còn mềm, độ đục chưa nặng và chưa gây biến chứng cho các cấu trúc khác trong mắt. Nếu phát hiện sớm và can thiệp đúng thời điểm, ca phẫu thuật sẽ nhẹ nhàng, ít tổn thương hơn và thị lực có thể hồi phục hoàn toàn sau mổ.
Mổ cườm khô bằng laser có gì ưu việt?
Công nghệ laser hiện đại mang lại nhiều lợi thế đáng kể khi áp dụng cho những trường hợp cườm khô còn ở giai đoạn sớm. Nhờ khả năng xử lý chính xác, nhẹ nhàng, laser đặc biệt phù hợp với thủy tinh thể còn mềm – vốn khó thao tác nếu dùng phương pháp truyền thống.
Việc sử dụng laser giúp giảm thiểu đáng kể nhu cầu dùng năng lượng siêu âm cao trong quá trình tán nhân, từ đó góp phần bảo vệ tốt hơn lớp nội mô giác mạc. Đây là lớp tế bào nằm ở mặt trong giác mạc, có nhiệm vụ duy trì độ trong và chống phù giác mạc.
Đặc biệt, ở những ca cườm chưa “chín”, thủy tinh thể còn mềm, quá trình tán và hút nhân diễn ra đơn giản, hạn chế tối đa tổn thương mô. Điều này giúp mắt phục hồi nhanh, giảm viêm nhiễm và ít phụ thuộc vào thuốc nhỏ mắt sau mổ.
Nếu so sánh với mổ thường, có thể thấy mổ cườm khô bằng laser thường mang lại kết quả ổn định và ít biến chứng hơn. Tình trạng viêm nội nhãn, phù hoàng điểm hoặc đục bao sau cũng hiếm gặp hơn so với khi mổ bằng phương pháp truyền thống.
Trong khi đó, mổ truyền thống thường phụ thuộc nhiều vào tay nghề bác sĩ và khó xử lý khi thủy tinh thể còn mềm, tăng nguy cơ tổn thương nếu can thiệp không đúng thời điểm. Tất cả những yếu tố trên cho thấy mổ cườm khô bằng laser chính là lựa chọn tối ưu cho những trường hợp cườm khô còn ở giai đoạn nhẹ.
Vai trò của Bác sĩ trong phát hiện và điều hướng sớm
Trong quá trình thăm khám, Bác sĩ cần tư vấn cho bệnh nhân trên 40 tuổi – hoặc những đối tượng có yếu tố nguy cơ như tiểu đường, cao huyết áp, thường xuyên tiếp xúc tia cực tím – đi khám mắt định kỳ. Đây là bước quan trọng giúp tầm soát căn bệnh đục thủy tinh thể.
Bên cạnh đó, Bác sĩ cần cho người bệnh hiểu biết về lợi ích của việc mổ cườm khô bằng laser ngay từ giai đoạn sớm, thay vì chờ đến khi đục nặng mới phẫu thuật. Việc can thiệp đúng thời điểm sẽ giúp người bệnh nhanh chóng lấy lại thị lực, không để bệnh tiến triển dẫn đến mù lòa.
Khi người bệnh bắt đầu cảm thấy mắt mờ nhẹ, đặc biệt trong các hoạt động cần thị lực cao như lái xe, đọc sách hay làm việc với máy tính,… Bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định mổ cườm khô bằng laser. Đây là thời điểm can thiệp lý tưởng nhằm đạt kết quả thị lực tối ưu, tránh để bệnh nặng hơn gây khó khăn trong phẫu thuật.
Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả điều trị và an toàn lâu dài, Bác sĩ cần tư vấn cho người bệnh lựa chọn những cơ sở chuyên khoa mắt uy tín, được trang bị công nghệ laser hiện đại, có Bác sĩ phẫu thuật giàu kinh nghiệm và quy trình hậu phẫu rõ ràng. Sau mổ cườm khô bằng laser, việc tái khám đúng hẹn và theo dõi định kỳ cũng là bước cần thiết để đánh giá tiến triển hồi phục, qua đói kịp thời xử lý nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường.
Có thể nói, mổ cườm khô bằng laser là phương pháp hiện đại, an toàn và đặc biệt phù hợp với những trường hợp phát hiện bệnh sớm. Khác với quan niệm xưa phải chờ “cườm chín” mới mổ, ngày nay, can thiệp đúng thời điểm sẽ giúp giảm biến chứng, bảo vệ cấu trúc mắt và nhanh hồi phục thị lực.